Φέτος θέλησα να φτιάξουμε τη δική μας λαγάνα. Φυσικά δεν μπόρεσα να αντισταθώ στον πειρασμό του να της δώσω μία πιο παιχνιδιάρικη διάσταση χαρίζοντας με αυτόν τον τρόπο ένα τεράστιο χαμόγελο στα μικρά χεράκια. Η λαγάνα μας λοιπόν έγινε χαρταετός για να μας θυμίζει ακόμα περισσότερο την Καθαρά Δευτέρα. Και πιστέψτε με είναι τόσο εύκολο να την κάνετε κι εσείς με τα μικρά σας. Για τη συνταγή επέλεξα να χρησιμοποιήσω αλεύρι Ζην από δίκοκκο σιτάρι ολικής Μύλοι Αγίου Γεωργίου ενώ περιόρισα κάπως το αλάτι, αλλά αυτά θα τα διαβάσετε αναλυτικά στην ενότητα “Τι θα χρειαστούμε” αλλά και στα “Tips”.
Λαγάνα την Καθαρά Δευτέρα, το έθιμο
Η Καθαρά Δευτέρα είναι η πρώτη μέρα της Σαρακοστής και έχει ξεχωριστά έθιμα. Κυρίαρχη θέση στο τραπέζι της Καθαρά Δευτέρας έχει η λαγάνα η ιστορία της οποίας ξεκινάει από την αρχαιότητα, τότε που το άζυμο επίπεδο ψωμί αποτελούσε έδεσμα και ονομαζόταν “λάγανον”. Μάλιστα αναφορά στη λαγάνα έχουμε μέχρι και σε έργο του Αριστοφάνη. Έχει χαρακτηριστικό ελλειπτικό σχήμα, τραγανή κόρα, αφράτη ψίχα και μπόλικο σουσάμι και φτιάχνεται παραδοσιακά μόνο με αλεύρι και νερό, για όσους διατηρούν πλήρη νηστεία, αλλά συνήθως πλέον έχει και ελαιόλαδο αλλά και γλυκαντικά. Την απολαμβάνουμε λοιπόν την Καθαρά Δευτέρα μαζί με άλλα νηστίσιμα εδέσματα και πετώντας τον χαρταετός μας κάπου στην εξοχή.
Τι θα χρειαστούμε
- Αλεύρι. Το αλεύρι Ζην από δίκοκκο σιτάρι ολικής άλεσης Μύλοι Αγίου Γεωργίου κάνει τη λαγάνα μας πιο νόστιμη και πιο θρεπτική ενώ παραμένει αφράτη και τραγανή και το συστήνω ανεπιφύλακτα. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το δίκοκκο σιτάρι σας έχω γράψει εδώ.
- Ελαιόλαδο. Η λαγάνα θέλει το ελαιόλαδο της. Λίγο για το ζυμάρι μας αλλά και λίγο ακόμα πριν το ψήσιμο.
- Μαγιά. Χρησιμοποίησα τη νέα ξηρή μαγιά των Μύλων Αγίου Γεωργίου.
- Αλάτι. Αν έχετε παιδιά κάτω του έτους παραλείψτε το. Για μεγαλύτερες ηλικίες το αλάτι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αλλά με μέτρο γι’ αυτό και στη συνταγή μας η ποσότητα του αλατιού είναι μικρότερη από ότι συνηθίζεται στις λαγάνες αλλά αρκετή για τη γεύση. Αν θέλετε να την αυξήσετε φυσικά και μπορείτε. Πάντα χρησιμοποιώ ανθό αλατιού.
- Σπόρια. Σουσάμι λευκό και μαύρο και λιναρόσπορο.
- Νερό. Χλιαρό νερό για την ενεργοποίηση της μαγιάς και λίγο ακόμα για να αλείψουμε τη λαγάνα πριν μπει στο φούρνο και να πασπαλίσουμε με τα σπόρια.
Tips
- Η δοσολογία μας δίνει δύο λαγάνες.
- Έφτιαξα τη συνταγή με γλυκαντικό αλλά και χωρίς. Είχα χρησιμοποιήσει μέλι αλλά και λευκό πετιμέζι. Όμως όταν την έφτιαξα χωρίς κανένα γλυκαντικό δεν μας έλειψε καθόλου και προτιμήσαμε αυτή την εκδοχή. Άλλωστε το αλεύρι Ζην αφήνει μία ξεχωριστή γλυκιά επίγευση.
- Η μαγιά έχει ενεργοποιηθεί όταν φουσκώσει στο νερό και να βγάλει φουσκαλίτσες. Το νερό δεν θα πρέπει να είναι ζεστό ούτε να έρθει σε επαφή με το αλάτι σε αυτό το στάδιο γιατί τότε θα καταστραφεί και η λαγάνα μας δεν θα φουσκώσει ποτέ.
- Η θερμοκρασία από φούρνο σε φούρνο διαφέρει, οπότε ελέγχουμε και προσαρμόζουμε αντίστοιχα. Είναι σημαντικό όμως ο φούρνος να είναι καλά προθερμασμένος και το ψήσιμο στον αέρα που θα βοηθήσει την κόρα να γίνει τραγανή.
- Εφόσον ψήνουμε στον φούρνο μπορούμε να τοποθετήσουμε και τα 2 ταψιά στον φούρνο. Αν όμως ψήσετε σε αντιστάσεις τότε αυξήστε τη θερμοκρασία κατά 20°C και ψήστε ένα ένα ταψί.
- Για να βγει πιο τραγανή η λαγάνα μας πατάμε καλά με τα δάχτυλα μας τη ζύμη, να πιέσουμε δηλαδή μέχρι την επιφάνεια που είναι η ζύμη μας. Εναλλακτικά και ακόμα καλύτερα μπορούμε να κάνουμε σε σημεία τρυπούλες με μία οδοντογλυφίδα.
- ΄Ένα επιπλέον tip για τραγανή κόρα είναι να ψεκάσουμε με νερό την λαγάνα μόλις βγει από το φούρνο. Αν την θέλουμε πιο μαλακή τότε φυσικά την αφήνουμε ως έχει.
- Η λαγάνα παραδοσιακά είναι λεπτή, αν όμως την προτιμάτε πιο παχιά προσαρμόστε ανάλογα το άνοιγμα της.
Και λίγα ακόμα tips για τη ζύμη
- Δεν χρειάζομαστε πλάστη για να την ανοίξουμε μπορούμε πολύ εύκολα και με τα χέρια μας.
- Το ζύμωμα μπορεί να γίνει και με τα χέρια, χωρίς μίξερ δηλαδή αλλά θα χρειαστεί να αφιερώσετε σίγουρα ένα πεντάλεπτο στο ζύμωμα της.
- Η ζύμη πρέπει να είναι μαλακή και εύπλαστη.
- Η λαγάνα θέλει το χρόνο της που σημαίνει ότι χρειάζεται να την αφήσουμε να κάνει τα φουσκώματα της και να μην βιαζόμαστε.
Πώς να βοηθήσουν τα μικρά χεράκια
Τη λαγάνα χαρταετό τα μικρά χεράκια μπορούν να τη φτιάξουν σχεδόν μόνα τους γιατί είναι πραγματικά πανεύκολη και τέλεια ευκαιρία για παιχνίδι!
- Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να μετρήσουν τα υλικά ενώ στα μικρά μπορούμε να τους δώσουμε τα υλικά μετρημένα.
- Τα μικρά χεράκια μπορούν να ταξιμομήσουν τα υλικά ξεχωρίζοντας τα σε στερεά και υγρά.
- Μπορούμε να τους πούμε να βάλουν τα υλικά στη σειρά σύμφωνα με τη σειρά που τα προσθέτουμε στη συνταγή και στη συνέχεια να τα ενώσουν.
- Θα λατρέψουν τη διαδικασία του ζυμώματος γι’ αυτό αφήστε τα να το κάνουν και να λερωθούν.
- Τέλος μπορούν να δώσουν το σχήμα στη λαγάνα τους κάνοντας τη χαρταετό (ή ό,τι άλλο φανταστούν). Έπειτα με ένα πινέλο να αλείψουν τη λαγάνα με νερό και τέλος να πασπαλίσουν με τα σπόρια της επιλογής τους.
Πώς να δώσουμε το σχήμα χαρταετού στη λαγάνα μας
Πολύ εύκολα! Ανοίξτε τη λαγάνα με τα χέρια σας πάνω σε μία λαδόκολλα όπως θα την ανοίγατε κανονικά. Η μόνη διαφορά είναι ότι θα δώσουμε σχήμα ρόμβου με τα χέρια μας δημιουργώντας τις γωνίες του, στη συνέχεια με το δάχτυλο σας πιέστε αρκετά ώστε να δημιουργήσετε τον κεντρικό σταυρό του χαρταετού σας. Τέλος, πασπαλίστε με διαφορετικά χρώματα σπόρων κάθε τρίγωνο και έτοιμος ο χαρτετός σας.
Να περάσετε όμορφα την Καθαρά Δευτέρα ό,τι κι αν κάνετε! Καλή Σαρακοστή!
Δείτε ακόμα
Στον κάδο του μίξερ ή σε ένα μπολ βάζουμε το χλιαρό νερό μαζί με την μαγιά, ανακατεύουμε με το σύρμα και το αφήνουμε στην άκρη για 15 λεπτά.
Προσθέτουμε τώρα και τα υπόλοιπα υλικά, το αλεύρι Ζην, το ελαιόλαδο και το αλάτι και χτυπάμε με τον γάντζο για 5' περίπου σε μέτρια ταχύτητα.
Λαδώνουμε τα χέρια μας και ένα μπολ και μεταφέρουμε εκεί τη ζύμη για να φουσκώσει. Θα έχουμε μία μαλακή, ελαστική ζύμη που δεν κολλάει στα χέρια μας.
Σκεπάζουμε καλά το μπολ μας και την αφήνουμε σε ένα ζεστό σημείο για περίπου 1-1 1/2 ώρα μέχρι να διπλασιαστεί.
Αφαιρούμε τη ζύμη από το μπολ και την κόβουμε σε ίσα κομμάτια.
Απλώνουμε 2 κομμάτια αντικολλητικό χαρτί σε 2 ταψιά και τοποθετούμε κάθε κομμάτι της ζύμη πάνω σε ένα χαρτί για να την ανοίξουμε με τα χέρια μας και να της δώσουμε το επιθυμητό σχήμα. Κι εδώ τα χέρια μας πρέπει να είναι λαδωμένα.
Σκεπάζουμε τις λαγάνες μας με πετσέτα και τις αφήνουμε για 30-40' να φουσκώσουν.
Ανάβουμε τον φούρνο μας στους 200°C στον αέρα να προθερμανθεί.
Όταν έχουμε φουσκώσει οι λαγάνες πιέζουμε με τα δάχτυλα μας δημιουργώντας τις χαρακτηριστικές δαχτυλιές (δεν φοβόμαστε να τις πατήσουμε μέχρι να νιώσουμε τον πάτο του ταψιού).
Αλείφουμε με ένα πινέλο λίγο χλιαρό την επιφάνεια τους (αν θέλουμε μπορούμε να έχουμε αναμείξει 1/2 κγ μέλι) και πασπαλίζουμε με μπόλικο σουσάμι και σπόρια και λίγο ελαιόλαδο αν θέλουμε.
Ψήνουμε για 20 λεπτά ή μέχρι να ροδίσουν καθώς η θερμοκρασία από φούρνο σε φούρνο διαφέρει (ίσως χρειαστούν μέχρι 30 λεπτά).
Συστατικά
Οδηγίες
Στον κάδο του μίξερ ή σε ένα μπολ βάζουμε το χλιαρό νερό μαζί με την μαγιά, ανακατεύουμε με το σύρμα και το αφήνουμε στην άκρη για 15 λεπτά.
Προσθέτουμε τώρα και τα υπόλοιπα υλικά, το αλεύρι Ζην, το ελαιόλαδο και το αλάτι και χτυπάμε με τον γάντζο για 5' περίπου σε μέτρια ταχύτητα.
Λαδώνουμε τα χέρια μας και ένα μπολ και μεταφέρουμε εκεί τη ζύμη για να φουσκώσει. Θα έχουμε μία μαλακή, ελαστική ζύμη που δεν κολλάει στα χέρια μας.
Σκεπάζουμε καλά το μπολ μας και την αφήνουμε σε ένα ζεστό σημείο για περίπου 1-1 1/2 ώρα μέχρι να διπλασιαστεί.
Αφαιρούμε τη ζύμη από το μπολ και την κόβουμε σε ίσα κομμάτια.
Απλώνουμε 2 κομμάτια αντικολλητικό χαρτί σε 2 ταψιά και τοποθετούμε κάθε κομμάτι της ζύμη πάνω σε ένα χαρτί για να την ανοίξουμε με τα χέρια μας και να της δώσουμε το επιθυμητό σχήμα. Κι εδώ τα χέρια μας πρέπει να είναι λαδωμένα.
Σκεπάζουμε τις λαγάνες μας με πετσέτα και τις αφήνουμε για 30-40' να φουσκώσουν.
Ανάβουμε τον φούρνο μας στους 200°C στον αέρα να προθερμανθεί.
Όταν έχουμε φουσκώσει οι λαγάνες πιέζουμε με τα δάχτυλα μας δημιουργώντας τις χαρακτηριστικές δαχτυλιές (δεν φοβόμαστε να τις πατήσουμε μέχρι να νιώσουμε τον πάτο του ταψιού).
Αλείφουμε με ένα πινέλο λίγο χλιαρό την επιφάνεια τους (αν θέλουμε μπορούμε να έχουμε αναμείξει 1/2 κγ μέλι) και πασπαλίζουμε με μπόλικο σουσάμι και σπόρια και λίγο ελαιόλαδο αν θέλουμε.
Ψήνουμε για 20 λεπτά ή μέχρι να ροδίσουν καθώς η θερμοκρασία από φούρνο σε φούρνο διαφέρει (ίσως χρειαστούν μέχρι 30 λεπτά).
Αυτό το περιεχόμενο χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές .
Το περιεχόμενο αυτού του blog αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία της εταιρίας LITTLE HANDS BLW. Συνεπώς, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ κάθε αναδημοσίευση, αντιγραφή ή τροποποίηση του χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση της εταιρίας. Εάν ενδιαφέρεστε για το περιεχόμενο του blog, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για να συζητήσουμε πως θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε.
