Για τα άλματα ανάπτυξης γράφει η Μαριάννα Μαυράκη, παιδαγωγός προσχολικής εκπαίδευσης με πιστοποίηση στη Παιδοψυχολογία και δημιουργός του kids-lab.gr*
Τι ονομάζουμε Άλματα Ανάπτυξης;
Ως αναπτυξιακά άλματα ονομάζονται οι φάσεις φυσικής ανάπτυξης του βρέφους.
Όταν το βρέφος βρίσκεται σε άλμα ανάπτυξης, προετοιμάζεται για τα αναπτυξιακά του επιτεύγματα. Αναπτύσσεται σωματικά, νοητικά και συναισθηματικά. Διάφορες αλλαγές λαμβάνουν χώρα στον εγκέφαλο του και εκείνο ξαφνικά αντιλαμβάνεται πράγματα που μέχρι τώρα ήταν ανίκανο να αντιληφθεί. Είναι πιθανό, εκείνο το διάστημα, οι γονείς να παρατηρήσουν αύξηση στο βάρος του βρέφους, στο ύψος του και στη περίμετρο της κεφαλής.
Περίοδοι που παρατηρούνται
Τα άλματα ανάπτυξης συμβαίνουν τα 2 πρώτα χρόνια από τη γέννηση του παιδιού.
Υπάρχουν συγκεκριμένες εβδομάδες, κατά τις οποίες λαμβάνουν χώρα και αυτές υπολογίζονται με βάση την Πιθανή Ημερομηνία Τοκετού (ΠΗΤ) για το κάθε παιδί.
Υπολογίζουμε βάση της ΠΗΤ επειδή η χρονική στιγμή ενός αναπτυξιακού άλματος κάθε παιδιού είναι συνδεδεμένη με την ημερομηνία σύλληψης και όχι την ημερομηνία γέννησης του. Με βάση την ΠΗΤ υπολογίζουμε και για τα πρόωρα και τα δίδυμα. Οι εβδομάδες που παρατηρούνται είναι οι εξής:
| 5η, 8η – 9η, 12η, 15η – 19η (με κορύφωση στη 17η) 23η – 26η (με κορύφωση στη 26η) 29η – 30η (άγχος αποχωρισμού) 34η – 37η (με κορύφωση στη 36η) 42η – 47η (με κορύφωση στη 44η) 51η – 54η (με κορύφωση στη 53η) 60η – 64η (με κορύφωση στη 62η – 63η) 71η – 75η (με κορύφωση στη 72η – 73η) |
Συμπεριφορά βρέφους κατά την περίοδο των αλμάτων
Η περίοδος που το παιδί βρίσκεται σε αναπτυξιακό άλμα είναι ίσως η πιο αγχωτική και η πιο δύσκολη για τους γονείς. Το ήσυχο, μέχρι τώρα, μωρό αλλάζει χαρακτήρα, κλαίει συχνότερα, γκρινιάζει και φαίνεται να μην ικανοποιείται με τίποτα. Οι γονείς πολλές φορές αισθάνονται ανίκανοι, αφού δεν γνωρίζουν ποια είναι ακριβώς η ανάγκη του μωρού τους. Το ίδιο, όμως, αισθάνεται και το μωρό. Δεν ξέρει τι του συμβαίνει. Αλλαγές γίνονται στον εγκέφαλο του και στο σώμα του και εκείνο δεν ξέρει πως να το ελέγξει, να το εκφράσει και να το αντιμετωπίσει. Χαρακτηριστικές συμπεριφορές που παρουσιάζει το μωρό όταν διανύει άλματα ανάπτυξης είναι:
- Έντονη αναστάτωση
- Κλάμματα, γκρίνια
- Άστατος ύπνος (αυπνία)
- Προσκόλληση στον ένα γονέα
- Αύξηση θηλασμού / ποσότητας συμπληρώματος
- Δυσκολία στη σίτιση
- Παραξενιές στο φαγητό
Επιτεύγματα
Μετά την περίοδο του άλματος το μωρό σας έχει κατακτήσει νέες δεξιότητες.
Μπορεί να σηκώσει το κεφάλι του, να γυρίσει μόνο του από ανάσκελα – μπρούμυτα, να μπουσουλήσει, να καθίσει, να περπατήσει ή να μιλήσει. Ανάλογα, κάθε φορά, το αναπτυξιακό άλμα στο οποίο βρίσκεται και τον χαρακτήρα του. Είναι πιθανό να μην κατακτήσουν όλα τα παιδιά τις ίδιες δεξιότητες την ίδια χρονική στιγμή. Μετά από κάθε άλμα, όμως, το μωρό σας θα είναι πιο αναπτυγμένο (με τον δικό του ρυθμό και τρόπο) και σίγουρα πολύ πιο διαφορετικό από πριν.
Θηλασμός, σίτιση και άλματα
Την περίοδο των αλμάτων, θα παρατηρήσετε πως το μωρό σας θέλει να περνάει αρκετή ώρα στο στήθος και να θηλάζει συχνά. Εκείνη την περίοδο μπορεί να θηλάζετε έως και 18 ώρες και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό.
Γιατί θηλάζει συχνότερα;
Ο λόγος που το μωρό θηλάζει συχνότερα είναι γιατί θέλει να αυξήσει την παραγωγή σας. Είναι απολύτως λογικό, όσο μεγαλώνει το μωρό να αυξάνονται οι ανάγκες του για γάλα. Και ο μόνος τρόπος για να δημιουργήσει το σώμα σας επιπλέον γάλα είναι να του το ζητήσει το μωρό μέσω του θηλασμού (ακόμα κι αν περνάει πολύ χρόνο στο στήθος, ακόμα κι αν μόνο πιπιλίζει χωρίς να πίνει).
Πολλές μαμάδες, εκείνη τη περίοδο αγχώνονται και κάνουν την λανθασμένη σκέψη ότι πιθανώς το γάλα τους έχει μειωθεί γι’ αυτό και το μωρό τους θηλάζει συνεχώς. Ο συνεχόμενος θηλασμός την περίοδο των αλμάτων σαφέστατα, δεν συνδέεται με μείωση της παραγωγής σας, αλλά όπως αναφέρθηκε και πριν, συνδέεται με την διαδικασία αύξησης του μητρικού γάλακτος, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες ενός βρέφους που μεγαλώνει και αναπτύσσεται. Επομένως, δεν χρειάζεται να δώσετε ξένο γάλα, γιατί αυτομάτως θα σταματήσετε την διαδικασία και πιθανώς να οδηγηθείτε σε βίαιο αποθηλασμό.
Και στα βρέφη που σιτίζονται με φόρμουλα;
Στα βρέφη που σιτίζονται με φόρμουλα παρατηρείται γκρίνια και ένα συνεχόμενο αίσθημα πείνας.
Είναι πιθανό, μόλις τελειώσουν το γάλα που βρίσκεται στο μπουκάλι να γκρινιάζουν γιατί θέλουν κι άλλο. Στη περίπτωση αυτή, μπορείτε να αυξήσετε την ποσότητα που πίνουν.
Και για όσα είναι μεγαλύτερα των 6 μηνών;
Σε βρέφη μεγαλύτερα των 6 μηνών, όπου έχει ξεκινήσει η διαδικασία σίτισης στέρεων τροφών, παρατηρείται παλινδρόμηση, άρνηση νέων γεύσεων και γενικότερα άρνηση σίτισης. Μην πανικοβάλλεστε. Να θυμάστε πως πρόκειται για παροδική κατάσταση. Συνεχίζετε να προσφέρετε κανονικά τα γεύματα σας, ακόμα κι αν το μωρό δεν θέλει να φάει καθόλου. Κρατήστε σταθερή την ρουτίνα φαγητού σας, προσφέρετε νέες και γνώριμες γεύσεις και θηλάζετε όποτε το μωρό σας επιθυμεί. Είναι καλό, το μωρό να βρίσκεται σε επαφή με αντικείμενα σίτισης (πιάτο, κουτάλι, ποτήρι) και διαφορετικά φαγητά, ανεξάρτητα αν είναι δεκτικό ή όχι στη σίτιση. Προσπαθούμε να μην το απομακρύνουμε από αυτά, βοηθώντας έτσι άθελά μας στη παλινδρόμηση που παρουσιάζεται εκείνες τις μέρες. Και ποιος ξέρει; Ίσως μετά την πάροδο του άλματος, το μωρό σας, σας ξαφνιάσει και το δείτε να τρώει με το κουτάλι μόνο του ή να δοκιμάζει ντομάτα που δεν έτρωγε πριν.
Συμβουλές για τους γονείς
Ακολουθήστε το πρόγραμμα του μωρού. Θηλάστε όποτε το μωρό επιθυμεί. Ανταποκριθείτε έγκαιρα στις απαιτήσεις του, ώστε να μην αυξηθεί η νευρικότητα και η κατάσταση στρες που βιώνει. Τα παιδιά δεν είναι χειριστικά (όπως πιστεύουμε) . Όταν περνάνε τα άλματα ανάπτυξης ούτε τα ίδια καταλαβαίνουν τι τους συμβαίνει, δεν έχουν άλλο τρόπο να εκφράσουν αυτό που νιώθουν γι’ αυτό χρησιμοποιούν κλάματα και γκρίνια. Δώστε απλόχερα την αγκαλιά σας.
Μην ξεχνάτε να προσέχετε τον εαυτό σας. Τρώτε υγιεινά, πίνετε πολύ νερό και ξεκουραστείτε όποτε σας δίνετε η ευκαιρία. Μην διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια αν την χρειάζεστε (π.χ. για τις δουλείες του σπιτιού ή με το μεγαλύτερο παιδί).
Και να θυμάστε μετά από μια δύσκολη καταιγίδα… πάντα εμφανίζεται το ουράνιο τόξο. Και το δικό σας ουράνιο τόξο, θα σας ενθουσιάσει με τα νέα του κόλπα και επιτεύγματα.
*Ακολουθήστε το @kids_lab.gr στο Instagram για πολλά χρήσιμα θέματα γύρω από τα παιδιά μας.
Αυτό το περιεχόμενο χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές .
Το περιεχόμενο αυτού του blog αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία της εταιρίας LITTLE HANDS BLW. Συνεπώς, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ κάθε αναδημοσίευση, αντιγραφή ή τροποποίηση του χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση της εταιρίας. Εάν ενδιαφέρεστε για το περιεχόμενο του blog, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για να συζητήσουμε πως θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε.
